En basit tanımıyla konservecilik, gıdaların uygun kaplarda yüksek ısı işlemleri uygulanarak mikroplarının etkisiz hale getirilmesiyle dayanıklılık kazandırılması yöntemidir.
Konservenin Faydaları
Konserveciliğin yurt ekonomisine katkılarına, daha önce kısaca değinmiştik. Konumuz ev konserveciliği olduğundan, burada ev konserveciliğinin yararlarını açıklamak istiyoruz.
- Meyve ve sebzeler çok bol ve ucuz bulunan zamanlarda evde konserve yapılacağından, aile bütçesine kış aylarında önemli ölçüde katkısı olur.
- Hanımlar konservelerini kendi aileleri için hazırladıklarından, her şeyde olduğu gibi dikkatli ve titiz çalışırlar. Meyve ve sebzenin kalitelisini seçerler. Bu nedenle, evde yapılan konserve, çarşı konservesinden daha kaliteli ve sağlıklı olur. Dayanma süreleri arasında da fark yoktur.
- Ev konserveciliği yoluyla, kış aylarında yoğunlaşan yetersiz beslenme sorununa da çözüm getirilmiş olur. Çünkü, taze meyve ve sebzelerle bunların konserveleri arasında hemen hemen hiç fark yoktur.
- Evde, el altında hazır yiyecek bulunmuş olur. Ayrıca, pişirme süresi kısalacağından zamandan tasarruf edilir. Özellikle çalışan hanımlarımız için bu çok önemli bir faktördür.
- Hanımlarımız boş zamanlarını çok güzel ve yararlı bir uğraşla değerlendirmiş olurlar.
- Kavanozlar, teneke kutulara göre daha fazla meyve ve sebze alacağından ve defalarca kullanılabileceğinden ekonomiktir.
- Sonuçta, ev konserveciliği yoluyla hem ev, hem yurt ekonomisine katkıda bulunmuş oluruz.
Konserve Yapımında Gerekli Araçlar
İyi bir konserve yapabilmek için, aşağıdaki araçlara gerek vardır. Bu araçlar olmadan yapacağınız konserveler, yarardan çok zarar getireceği için, evde konserve yaparken kullanılacak malzemeye özellikle dikkat edilmelidir.
- Cam kavanoz: Özellikle sebze konservesi yapılırken, kavanozlara 120°C civarında ısı uygulanacaktır. Bu nedenle, yüksek ısıya dayanıklı, kaliteli cam kavanoz kullanılmalıdır. Kavanozların ağzı, elle dikkatlice kontrol edilmelidir. Çatlak, kırık ve düzgün olmayanlar kullanılmamalıdır.
- Kapak: Konserve yapımının başarısı, iyi kapatmaya bağlıdır. İyi kapatmayı sağlamak, kavanozun içine hava girmesini önlemek için cam kavanozlarıyla birlikte kapaklar da satılmaktadır. Bu kapakların en önemli özelliği, içlerinde lastik conta bulunmasıdır. Bu conta yüksek ısı işlemleri esnasında kavanoz ağzına kenetlenir ve cam kavanoz içindeki meyve ve sebzenin dış havayla ilişkisi tamamen kesilmiş olur. Ayrıca, kapatma sırasında kavanozun içinde kalan havayı pastörizasyon veya sterilizasyon işlemi sırasında dışarıya verir. Konserve kapaklan, konserve yapmak amacıyla yalnızca bir kere kullanılabilirler. Konserveyi kullanmak üzere açarken lastik conta zedeleneceğinden, aynı kapağı tekrar konserve yaparken kullanmak, konservenin hava almasına neden olur ve konserve bozulur.
- Tencere: Meyve konservesi yapımı. için, birkaç kavanoz alabilecek genişlikte ve kavanozların boyunu 10-15 cm. geçecek derinlikte bir tencere yeterlidir. Sebze konservesi için ise, yüksek sıcaklık derecesine çıkabileceğimiz basınç göstergeli otoklav tencere, yok ise düdüklü tencere gereklidir. Sebze konservesi için kesinlikle normal tencere kullanmayınız. Düdüklü tencere bir-iki kavanoz alabilmeli ve kapatıldığında kapağı kavanozlara değmeyecek kadar derin olmalıdır.
- Izgara: Kavanozlar tencereye yerleştirilirken, kavanozların dibi tencerenin dibine değmemelidir. Değmesi halinde, tencerenin dibindeki direkt ateşin sıcaklığı, kavanozların çatlamasına yol açabilir. Bu amaçla, tencerenin dibine tel ızgara veya tahta parçaları konmalıdır.